Bali Post- I Kerobok kejengat-kejengit naar poh kolek. “Aduh masemné, poh suba sisan-sisanné”. Kéto abetné I Kerobok sambil kicar-kicer naanang gigi ngilu. “Gigin cainé jelék,” kéto abetné I Jentot sambil nyangih arit.” “Men yan jelék kija aba gigi nu ngatut lén gigi palsu”. “Nu luungan gigi palsu sing ngilu, sambilang masikat masuir”. “Ih, makita ja ngomong, bojogé dadi putih gati giginné turmaning atep, padahal tusing taén masikat,” kéto I Kerobok ngrengkeng. “Cai awak sing ngutang-ngutang roko kénkénang sing badeng giginé mimbuh kuning, andus cai amah.” “Yééééé, buin kejep, icang lakar ngelawar nyambut tahun baru”. Lantas I Kerobok ngéncolang bangun uli balé asagané lakar nyemak bébék.
Ajahan majalan jeg suba teka ngaba bébék tatelu. Bébéké téngténga mendep dogén. Matané liap-liep minab suba tahu tekén déwék lakar matampah. “Bok…, cai temaha tekén bébéké, cai bes nguasa gati, lagut buron,” kéto I Jentot ngulgulin. “Men anak jelemané tukang olah, ngolah iburon muah ané lénan.” “Saja to Bok…., pidan bisa mabading guminé, cai dadi buron dadi ubuan; dikénkéné lebih jelék nasib cainé tekén bébék”. “Kadong jelékan awak sing nepukin ento sangetang, yang penting jani malam tahun baru apang ada bekelang megadang. Bangka bin pidan kadén itungang, ento itungan lengeh seduk payu”. “Nah Bok awaké sing ngidih bé bébék ané tusing ngagen matampah apang maan suarga. Apa buin matetampahan tusing nganggon sesapan, tusing nganggon mantra, sanget dosa cai Bok”.
“Aduh makejang itungang enggalan buwung awaké ngelawar”. “Lawar bébék pedih sedih cai kadaar Bok, ento bisa dadi penyakit!” Aruh…, sakit dokter alih!” “Pipis pesu, pantes meli baas cai ka dokter!” “Yang penting seger, idup acepok sangetang gati, mati sing ngaba apa, gaénanga soda ayabanga, kaukina ajaka madaar, apa artiné ayaban nasi akepel misi kacang komak melahan jani diidupé maseneng-seneng masi ngetiban acepok,” kéto abeté I Kerobok sambilanga nganget yéh”. Adep bébéké liunan maan pipis ada bekel nyang maketelun. Yan jani tuah akijapan suba telah, jumah somahé apa pakpaka suba nau cékepung-cékepung mangénjékan,” kéto I Jentot aur guyu ngomong”. Kenehé sing maisi, fungsi sosial sing majalan ngajak nyama braya. Masak terus-terusan magaé, kapah-kapah perlu ngalih nau ngajak timpal. Yan makejang cara cai sing ada anak manyama braya, cai peragat ngelumbih tanah dogén cara beduda, kulité kanti cara kulit alu nyén kodag ngajak medem,” kéto I Kerobok noal munyiné I Jentot sambil kejengat-kejengit jail.
“Béh! Awaké sing milu dogén, matan awaké likad gati ningalin, bok masemir ngéndah pélag, sing kanggo paican Ida Sang Hyang Widi, cutet sing nau. Apa buin suba tua lebihan raras jeg suba seneb basang awaké. Da ja misi minum-minum, nyanan punyah uyut, ento awaké sing nau. Nyanan awaké sing dini medem, kakanggoang di balé badan sampiné lebih etis kuping awaké madingehang munyin kroncongan sampi ketimang ningehang musik ané jegur-jegur kakéto, tangkah awaké jeg sakit sing cocok ajak kehidupan iragané. Awak petani, awak Bali ngudiang niru kebudayaan ané sing karo-karoan. Ebok masemir warna-warni, ento ciri-ciri keneh jelemané madukan. Jelema bingung kakénkénang trepti guminé. Tahun baru, ngadaang pasantian kapah-kapah da mamunyah. Suwud minum, ngebut gradag-grudug, kanggo kenehné nyetir!” “Baang dogen, bangka dong suwud.”
“Oooo…. yan bangka, sing lantasan bangka, bangkiang elung klésat-klésat dogén di pulesan dadi sing runguang, dadi sing baang nasi, ento ané nyejehin. Panak awaké milu masih minum, jelema kenyih gati, telung gelas dogén suba punyah. Somahné sing baanga beneh, awaké milu repot. Pokokné nyanan awaké magedi apang etisan pulse,” kéto abetné I Jentot makelieng néngténg arit ngalih amah-amahan sampi.
I Kerobok kejengat-kejengit madingehang sambilanga mutbutin bulun bébék, misadia lakar ngaé lawar tekén jukut arés bébék. “Isin gumi isin gumi, ada kéné ada kéto, yan sing barengin orahanga awaké sing gaul, makejang pelih, depang dogén, bangka dong suwud. Awaké maboya bungut dogén Ajeg Bali, di Tabanan ngaé pabrik miras, mara ada ngetaraang uyut saling dalih, makejang ngaku beneh, tuah ja saja bumi kaliyuga. Yan ené sing barengin orahanga awaké ngaé ngon, aéngan tusing lakar bangka. Kétoanga awaké! Baang dogén! Yang penting awaké sing ngidih tuak, yéh dogén kal inem ketimang awaké punyah, mani sing nyidaang magaé apa amah”. Kéto abetné I Kerobok ngerengkeng sambilanga masangin bébék.
Kacerita jani suba suwud malebengan wiréh suba makejang pada lebeng, luwiré : lawar, jukut arés, sambel ati jeruk kacang, makejang suba mawadah, andusné makudus, bonné mongpong cunguh. Aduh, karasa makejang telah baan naar. Sawiréh makejang suba pada sayaga, jani kajudi I Besi tundéna ngaukin para janané kaajak madaar. Béh!, makejang pakarétés nyemak piring muah cawan anggon wadah jukut arés. Baan ngaatné madaar liut ada ané sing masehin lima jeg suba ngogo dedaaran. Makejang nyendi-nyendi sopanné kanti bek cangkemné, pipinné kembung kiwa tengen. Nyang abedik tusing ada macelekisan makejang itep madaar. Sing kanti limolas menit, makejang dedaarané tingkeb wakul sing ada enu, sajabaning lawar, muah jajeruk kacang, tuananga sawireh lakar kanggon pakecip timpal tuak.
Jani suba pada suwud madaar lantas makejang negak nemu gelang di natahé matatakan klangsah, misadia lakar minum-minum. Tuak arak lan béér suba kasayagaang. I Kerobok kapertama kajudi nyiup tuak misi béér. Luh Geria baluan anyar ané uli Ringdikit ané dadi peladén bangun ngigel nyiupin tuak I Kerobok. Béh, ramé suryaké makejang mokpokang lima. Yan apa kadén misi minuman tuaké ento, I Kerobok jeg bingar bangun lantas ngigel. Makejang ngaleléto ngigel sambilanga nyiup tuak. I Kerobok nahen tekén déwék lakar kapunyahang inceg makisid tur terus negak nyadédég di balé kelumpuné. “Kénkén Bok dadi minggir?” kéto abetné I Menyit uli ampik umahné.” Awaké sing maan malu ngarunguang jelema ané sédéng-sédéng, mani awaké sing nyidaang magaé, panak awaké apa amaha?”
“Pocol ngaé lawar ngaé arés nyén kabaang?” Dija ada apa makejang tingkeb wakul kéto liun bunguté tur kereng ngamah, nanging ngamah dogén kereng tekén medem”
“Jelema punyah medem ia kuat magaé enduk”. “Yan icang kéto kayang ubuan sing ngamah, pokokné icang sing buin ngidih tuak cukup ané agelas ituni dogén.
I Kerobok suba setengah punyah makejang bagbaga pisagané suba mati, I Belayag ané suba dija kadén atmané kabagbag, munyinné patikacuh. Kéto masi I Besi srandang- sréndéng saling tuding ajaka I Becong. Matanné suba pada barak. Lantas pesu ajum-ajumanné I Kerobok nyemakang tuak. “Ené buin abedik ubad sidi ngucap,” kéto abetné I Kerobok sambil ngigel, nyiupin tuak I Becong. Béh…., terus ngatiang ngigel. Buin kadulurin duang gelas mara lantas negak ngutah terus medem.
I Besi kedék ngakak ngenah giginne coak di arep, persis cara jendéla magagan tempuh angin sasih katiga. Ia marasa menang sawiréh timpalne makejang pada pajelimpang cara gedebong biu gadang uyak angin siklun. Buin lantas I Kerobok bangun magending ngaba tuak ngagen latar ciupin I Besi. “Nah, mai aba da liunan gending awaké nelahang,” kéto abetné I Besi sambil goyang ngebor celananné maléndés. Cret…gek, cret…gek, acepokan limang gelas telah. Terus lantas ia pesu ngorahang ngenceh. “Bok,…., not né not! Pancoran désa maraab duk,” kéto abetné I Besi ngewalék sambil ngelinderang enceh tur masesana. “Nyén ja ngalangkahin enceh awaké apang beling tusing ada anak ngakuin”. Kéto abetné I Besi lantas nyelempoh di pelinggih penunggun karangé. I Sengol salah tampi sawiréh ia beling sing juanga olih ané melingin. “Nah, sing maan ngarunguang kaki jaya ané sing karoan tongos pules, pragat mamunyah!” Kéto abetné I Sengol lantas makelieng mulian pules. “Nah, nyai melah, melah ba nyai cara kuluk di jalan-jalan masaki,” Kéto I Besi masaut sambil ngutah ukék-ukék. “Ngol pedemang ibané Ngol… da papak rambanga, baang bangka bedikan ajak ngamah,” kéto I Kerobok masaut di balé kelumpuné. “Nah, cai dogén paling melah,” kéto I Becong masaut ngeremek maguyang di natahé. “Béh, nu masi nyidaang makeruyuk siapé gerungsang ané kena flu burung, awaké jani magadang nongosin lutung punyah. Melahan ané punyah jeg medem, nanging cara cicing nyak dija medem. Né makejang makacakan awaké ane repot,” kéto I Kerobok ngerimik sambil nuptupang piring, cawan, gelas, muah perabot ané lénan. Dedarané ané nu melah kapunduhang tur kagampilang ka paon. Suba kéto lantas kekalain pules di balé kelumpné. Makejang pules ngerok saling tambungin cara ngeregaji kayu katos liunan soca.
Semoga bermanfaat, Silahkan share:
Like this:
Like Loading...
Related
Recent Comments