Wau pisan i raga sampun nglaksanayang tur ngamargiang rahina sané kawastanin rahinan jagat Galunan miwah reruntutannyané. Sané mangkin i raga dados krama Bali taler pacang nglaksanayang tur ngamargiang reruntutan rahinan jagat Galungan sané kawastanin rahinan Kuningan sané jatuh ring rahina Saniscara Kliwon wuku Kuningan. Lianan kawastanin rahinan jagat Kuningan, rahina puniki taler kawastanin Tumpek Kuningan santukan Saptawara Sukra matemu sareng Pancawara Kliwon.

Image by: Koleksi Pribadi
Rahinan Kuningan puniki pinaka reruntutan rahinan Galungan sané jatuh dasa rahina sesampun rahina Galungan. Rahinan Kuningan kangken pinaka rahina sané khusus, santukan sarana upakara miwah bebantenan sané kaunggahang tur kaaturang mabinayan sareng bebanten sané kaaturang ri kala rahinan Galungan miwah galah ngalaksanayang pamuspan taler mabinayan pisan. Ring rahinan Kuningan kabuatang saranana upakara marupa sodan nasi kuning sané kagenahang ring wadah sané kawastanin tebog lan sulanggi pinaka niasa kemakmuran miwah kaunggahang bebanten sané sampun kasayagaang pinaka rasa suksmaning manah lan suksmaning idep i raga pinaka manusa sané sampun nglungsur wara nugraha ring Ida Sang Hyang Widhi Wasa marupa ajeng-ajengan ngawit saking sandang ngantos pangan.
Lianan nasi kuning, ri kala Kuningan taler kabuatang sarana upakara marupa Endongan, Tamiang, miwah Kolem. Endongan pinaka niasa persembahan majeng Ida Sang Hyang Widhi Wasa, pinaka bekel mawali ka suargaloka. Bekel sané mautama inggih punika ilmu pengetahuan (kawikanan) lan bhakti (jnana). Yéning senjata sané mautama inggih punika kaheningan pikayunan. Mawit saking rahina puniki, para krama kaptiang satata éling majeng Ida Sang Hyang Widhi, prasida becik manyamabraya, nincapang rasa saling asah asih asuh majeng sesama manusa miwah urati ring palemahan. Santukan éndongan pinaka bekel, éndongan madaging woh-wohan, tebu, tumpeng, miwah rerasménan. Tamiang pinaka niasa panulak bala lan pinaka niasa perputaran roda alam sané ngélingang manusa ring kawéntenan hukum alam. Yéning Kolem pinaka niasa genah mararian Ida Sang Hyang Widhi, para déwa miwah para leluhur i raga.
Ring rahina suci puniki kaceritayang Ida Sang Hyang widhi tedun ka marcapada kasarengin olih para déwa miwah para pitara-pitari pacang ngicénin waranugraha ring makasami umat. Ring rahina Kuningan kaaptiang majeng para krama ngaturang bakti tur nunas karahayuan miwah tuntunan majeng Ida mangda i raga satata maparilaksana becik.
Akéh sané maosang yéning ri kala rahinan Kuningan para krama mangda ngaturang bakti sadurung jam roras utawi sadurung tajeg surya. Punapi awinan sakadi punika?
Manut sinalih tunggil Dosén UNHI sané mawasta I Gedé Sedana Suci, galah sadurung tajeg surya punika pinaka galah sané pinih becik i raga ngaturang bhakti. “Ring rahina Kuningan, i raga patut ngaturang bhakti sadurung jam roras utawi sadurung tajeg suryane. Semengné, i raga nyayagayang sakancan sarana upacaka sané pacang katurang, Salanturnyané i raga ngaturang bhakti tur nglaksanayang pamuspan. Ring sajeroning Lontar Sundarigama kaunggahang, “Déwa Mur Mwah Maring Surga” artosnyané sadurung para déwa mawali ka suarga. Becikné i raga nganturang bakti sadurung tajeg surya, sadurung Ida Hyang Widhi miwah para déwa mawali ka suargaloka. yéning sampun liwat tajeg surya sira pacang kaaturin sesajén utawi bebanten?” baosnyané.
Suasana hening ngasilang Ka-Uningan, sané nuntun i raga molihang jnana sané becik pinaka ilmu pengetahun spiritual suci. Ilmu pengetahun sané kaduénang prasida kapolihang saking tetiga cara sané kawastanin Tri Pramana inggih punika Agama Pramana, Anumana Pramana, miwah Pratyaksa Pramana. Agama Pramana inggih punika mirengang paplajahan sané kaicen olih guru. Anumana Pramana inggih punika pengetahuan sané kapolihang nganggén akal, pikayunan miwah logika. Yéning Pratyaksa Pramana inggih punika pengetahuan sané kapolihang mawit saking i raga manggihin hal-hal sané madué paiketan rohani.
Rahinan Kuningan mateges mangda i raga Ka-Uningan molihang pengetahuan dharma (samya jnana). Makasami punika prasida kapolihang majalaran Dasendriya inggih punika Panca Budhindriya lan Panca Krmendriya sané kaniasayang antuk wéntennyané selang dasa rahina ring rahinan Galungan nuju rahinan Kuningan.
Sané kaaptiang olih para krama pamuputné wantah prasida nyujuh sané kawastanin Suddha Jnana (pikayunan sané suci) mangda prasida dados jatma sané Jayabaya (menang ri kala kapialangin utawi ri kala wénten baya sané pacang nibenin i raga).
Dane taler mapangapti mangda para krama prasida satata éling ring raga mangda prasida nyujuh tetujon idup Moksatham ja gadhita ya Cai thi Dharma.
Bali Post, 02 September 2012 | Kuningan, Ka-Uningan Molihang Kaweruhan.
Semoga bermanfaat, Silahkan share:
Like this:
Like Loading...
Related
Recent Comments